80 ROCZNICA likwidacji kozienickiego getta

80 lat temu ,27 września 1942 r., ludność żydowska, która zamieszkiwała Kozienice od XVI w. wnosząc istotny wkład w jego życie społeczne, opuściła nasze miasteczko w dramatycznych okolicznościach. Drugiego dnia żydowskiego Święta Szałasów, w niedzielę o 4 nad ranem niemiecka policja przy pomocy sił żandarmerii, SS i ukraińskich oddziałów pomocniczych rozpoczęła likwidację kozienickiego getta. Przebywało w nim wówczas ok. 13000 Żydów z Kozienic i wielu okolicznych miejscowości. Zostali oni zmuszeni do opuszczenia mieszkań i zgromadzenia się na ulicach Targowej i Kościelnej. Mogli zabrać ze sobą najwyżej 15 kg bagażu. Starsi ludzie zostali załadowani na ciężarówki, chorzy i ci, którzy próbowali się oprzeć, a także Żydzi w szpitalu zostali rozstrzelani. Około 9 rano kolumny Żydów eskortowane przez Niemców i Ukraińców, a obserwowane przez miejscową ludność maszerowały na stację do Starej Wsi. Pierwszy pociąg do obozu zagłady w Treblince odjechał po południu, drugi niedługo później. W sumie 60 wagonów bydlęcych po ok. 150 ludzi w każdym. Teren po byłym getcie skrupulatnie przeszukano, domy splądrowano, następnie rozebrano.

Skibińska, A. (2007). Życie codzienne Żydów w Kozienicach pod niemiecką okupacją. Zagłada Żydów. Studia I Materiały, (3), 64-86.

Śladów obecności ludności żydowskiej w mieście zachowało się niewiele, Są to m.in.:

  • kirkut ,
  • pomnik poświęcony obywatelom Kozienic narodowości żydowskiej zamordowanym podczas II wojny światowej, usytuowany przy ulicy Bohaterów Getta, odsłonięty we wrześniu 2016 r. z inicjatywy Towarzystwa Miłośników Ziemi Kozienickiej.